Predavanja prof. Ane Stefanović i prof. Tijane Popović Mlađenović
Galerija Jevrejske opštine Beograd
27. januar 2019.
Značajan deo programa Rosi festa posvećen je obrazovanju i afirmaciji studenata muzike i mladih muzičkih profesionalaca. Stoga su pored koncerata domaćih i stranih izvođača, konkursa za mlade kompozitore i majstorskog kursa za mlade operske pevače, u program uvršćena predavanja eminentnih muzikologa.
U galeriji Jevrejske opštine 27. januara, održana su dva stručna predavanja profesorki Fakulteta muzičke umetnosti u Beogradu, Dr Ane Stefanović i Dr Tijane Popović Mlađenović.
Ana Stefanović redovni je profesor na Fakultetu muzicke umetnosti Univerziteta umetnosti u Beogradu i istrazivač-saradnik pri francuskom Institutu za muzikološka istraživanja IreMus (Pariz). Magistrirala je na Fakultetu muzičke umetnosti u Beogradu, a doktorat iz muzikologije stekla je na Pariskom univerzitetu IV, Sorbona. Glavne oblasti njenog istrazivanja su barokna opera, solo pevanje, odnos izmedju muzike i teksta, kao i pitanja muzickog stila i stilske analize. Organizatorka je više međunarodnih konferencija iz oblasti muzičke teorije i urednica nekoliko zbornika radova. Autorka je šest tomova Antologije srpske solo pesme (Beograd, UKS, 2008-2014), knjiga Muzika kao metafora, Odnos izmedju muzike i teksta u francuskoj baroknoj operi: od Lilija do Ramoa (Paris, L’Harmattan, 2006) i Prolaznost i narativnost u muzickoj drami (Beograd, FMU, 2017), kao i velikog broja studija i članaka iz oblasti muzikologije i muzičke teorije, objavljenih u časopisima i zbornicima radova. Angažovana je na nekoliko nacionalnih i internacionalnih projekata iz oblasti muzikologije.
David i Jonatan, biblijska opera Mark-Antoana Šarpentjea
U ovom predavanju se bavimo naročitim istorijskim mestom tragedije u muzici David i Jonatan (1688) Mark-Antoana Šarpentjea prema libretu Fransoa Bretonoa, jedne od dve opere – pored Jefte (1732) Mišela de Monteklera − bazirane na Starom Zavetu u francuskom baroknom repertoaru. Pored toga, jedinstvena pozicija ovog dela u istoriji muzike leži u činjenici da je, prilikom prvog izvođenja u jezuitskom koledžu Luj Veliki u Parizu, izvedena u kombinaciji sa drugom, književnom biblijskom dramom, Saul od oca Etjena Šamijara. Ova opera je u tom smislu izrazito obeležena višestrukim ukrštanjima: dve relgiozne i kulturne paradigme, judejske i hrišćanske/katoličke, dva žanra, književne i muzičke tragedije, dve sfere, duhovne i svetovne – proizašlim iz uključivanja biblijskog sadržaja u svetovni muzički žanr −, najzad, samih muzičkih žanrovskih modela i stilističkih i poetičkih crta. Predavanje će se usredsrediti na ova mnogobrojna ukrštanja, koja ovoj Šarpentjeovoj operi osiguravaju posebno mesto u francuskom i evropskom muzičkom pozorištu.
Dr Tijana Popović Mladjenović je muzikolog, redovni profesor na Katedri za muzikologiju Fakulteta muzičke umetnosti Univerziteta umetnosti u Beogradu, kao i šef Odseka za muzikologiju. Bila je gostujući profesor Jerusalimske Akademije za muziku i ples, Departmana za muzikologiju Filozofskog fakulteta Univerziteta u Ljubljani, Litvanske Akademije za muziku i pozorište u Vilniusu, kao i Muzičke akademije Univerziteta u Sarajevu.
Područja njenog naučnog interesovanja jesu evropska muzika fin de siècle-a, poetika i stilistika savremene muzike (usavršavala se na Université Paris IV – Sorbonne u oblasti savremene francuske muzike), estetika i filozofija muzike, kao i problematika muzičkog mišljenja. Autor je šest knjiga.
Concerto for Viola and Orchestra / Viola Tango Rock Concerto Benjamina Yusupova
Muzika ima viziju – slušajući druge i sebe kroz nju
Budući da je muzika pre svega kulturni fenomen (jer ne postoji nijedna kultura bez muzike i jer svaki čovek poseduje tu suptilnu veštinu signifikantnog iako intuitivnog razumevanja muzike), čije je bitno svojstvo različitost (mnoštvo, raznovrsnost i koegzistencija muzičkih identiteta), pitanje koje se uvek nanovo nameće, a danas se čini posebno intrigantnim, jeste kada i kako nas muzika pokreće, ili ka čemu nas pokreće? Drugim rečima, ukoliko se oblikujemo kroz muziku i kao pojedinci i kao učesnici u kulturi, te ukoliko konstruišemo muzičke tradicije, to jest, modeliramo način na koji se kultura gradi uspostavljanjem konsenzusa o muzičkom verovanju i opredeljenju od čega zavisi muzičko (spo)razumevanje i saradnja – pitanje koje se postavlja jeste kako nam muzika danas daje novi identitet koji je istovremeno i potpuno drugi i potpuno naš, ili, u kojoj meri ljudi danas podešavaju sopstveno osećanje sebe prema različitim muzikama/muzičkim identitetima?
Iz postmoderne perspektive, osnovni mehanizam kulture jeste konstruisanje pozicija subjekta, a primarno delovanje muzike u ovom vremenu nije izražavanje subjektiviteta, već pozivanje na njega. U ovom kontekstu, bazična moć muzike da u slušaoca utisne subjektivna stanja koja su paradoksalno u isto vreme i bliska/zavičajna i tudja/daleka, snažno se ispoljava i uočava u stvaralaštvu Benjamina Jusupova (čiji pristup spaja specifične kulturne identitete različitih etničkih grupa sa različitim stilovima umetničke i popularne muzike zapadnog dela sveta), prvenstveno u njegovom delu Concerto for Viola and Orchestra / Viola Tango Rock Concerto iz 2003. godine.
